«Διεθνής Ημέρα Γυναικών και Κοριτσιών στην Επιστήμη»: Έχει φύλο η Επιστήμη;

 

Από την Έλενα Καλαμπαλίκη

Ψυχολόγος – Εθελόντρια της FairLife L.C.C.

bolsa de pierna decathlon
Adidas Stan Smith
sadarināšanās gredzeni
χρυσσες πλατφορμες
napihljivi fotelj merkur
nike air zoom pegasus 36 w
replika spor ayakkabı toptan
ted baker aurinkolasit
moschino tričko
νακ παπουτσια πεδιλα

Με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, στις 22 Δεκεμβρίου 2015 καθιερώθηκε η «Διεθνής Ημέρα Γυναικών και Κοριτσιών στην Επιστήμη», η οποία τιμάται κάθε χρόνο στις 11 Φεβρουαρίου. Η συγκεκριμένη μέρα αποτελεί μια καλή ευκαιρία προκειμένου να διαδοθεί όσο το δυνατόν περισσότερο το μήνυμα ότι η Επιστήμη χρειάζεται τις γυναίκες, να δοθεί ενθάρρυνση και υποστήριξη στις γυναίκες και στα νεαρά κορίτσια, προκειμένου να αναπτύξουν το δυναμικό τους ως ενεργά μέλη της επιστημονικής και ερευνητικής κοινότητας και να σπάσουν τα κοινωνικά στερεότυπα που αφορούν τα δύο φύλα και οδηγούν στην ανισότητα.

Η ανισότητα των φύλων στον επιστημονικό χώρο

Παρά το γεγονός ότι εδώ και αρκετά χρόνια υπάρχει ισότητα στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση, παρατηρείται σημαντική ανισότητα στην επιστημονική σταδιοδρομία. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, οι γυναίκες λαμβάνουν συνήθως λιγότερες υποτροφίες για έρευνα συγκριτικά με τους άντρες συναδέλφους τους και αντιπροσωπεύουν μόλις το 33,3% του συνόλου των ερευνητών, ενώ μόνο το 12% των μελών των Εθνικών Επιστημονικών Ακαδημιών είναι γυναίκες. Επιπλέον, οι γυναίκες ερευνήτριες τείνουν να μην έχουν αρκετά υψηλή αμειβόμενη σταδιοδρομία και το επιστημονικό τους έργο συχνά υποεκπροσωπείται σε επιστημονικά περιοδικά υψηλού κύρους, ενώ παράλληλα παραλείπεται η περαιτέρω προώθησή του.

Η ανισότητα φαίνεται να είναι σαφώς εντονότερη στους κλάδους της Επιστήμης, της Τεχνολογίας, της Μηχανικής και των Μαθηματικών (STEM–Science, Technology, Engineering&Mathematics). Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, σε τομείς όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη μόνο 1 στους 5 επαγγελματίες είναι γυναίκες (22%), ενώ παράλληλα παρατηρείται ότι οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν μόνο το 28% των πτυχιούχων μηχανικών και το 40% είναι απόφοιτοι της επιστήμης των Υπολογιστών και της Πληροφορικής. Σύμφωνα με την έρευνα Women in Science 2020, οι γυναίκες αποτελούν τη μειονότητα των ερευνητών σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην Ελλάδα, το 37,8% αποτελούν γυναίκες επιστήμονες. Βέβαια, αξίζει να σημειωθεί ότι η ανισότητα παρατηρείται κυρίως στις θετικές επιστήμες, καθώς φαίνεται πως οι γυναίκες υπερτερούν αριθμητικά των ανδρών σε ανθρωπιστικές και παιδαγωγικές επιστήμες.

Γιατί υπάρχει η ανισότητα;

Αξίζει, λοιπόν, σε αυτό το σημείο να αναρωτηθούμε πού οφείλεται το γεγονός ότι η γυναικεία παρουσία είναι σημαντικά μικρότερη σε σχέση με την αντρική στην ευρύτερη επιστημονική κοινότητα.Ένας βασικός λόγος που αποθαρρύνει τις γυναίκες από το να ασχοληθούν επαγγελματικά με τους τομείς της επιστήμης και της τεχνολογίας, οι οποίοι αδιαμφισβήτητα απαιτούν αρκετό χρόνο, ευελιξία και αφοσίωση, είναι οι πολλαπλοί και πολυδιάστατοι ρόλοι που έχει μια γυναίκα στην σύγχρονη κοινωνία. Ο συνδυασμός της καριέρας και της δημιουργίας οικογένειας δεν αποδεικνύεται εύκολη υπόθεση για τις περισσότερες γυναίκες, καθώς σύμφωνα με έρευνες, φαίνεται πως οι γυναίκες που εργάζονται ως ερευνήτριες στον βιομηχανικό τομέα τείνουν να έχουν λιγότερα παιδιά απ’ ότι οι γυναίκες στον ακαδημαϊκό τομέα. Επίσης, είναι συχνό φαινόμενο οι γυναίκες να εγκαταλείπουν την εργασία τους μετά την απόκτηση παιδιών, ενώ παράλληλα φαίνεται πως τείνουν να εγκαταλείπουν τους κλάδους της επιστήμης, της τεχνολογίας και της μηχανικής επειδή είναι ιδιαίτερα ανδροκρατούμενοι και δεν προσφέρουν ίσες προοπτικές ανάπτυξης και εξέλιξης.Τα στερεότυπα αποτελούν αδιαμφισβήτητα σημαντικούς λόγους για την ανισότητα που επικρατεί στον επιστημονικό χώρο. Αν και τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες να καταρριφθούν τα στερεότυπα που υπήρχαν μέχρι τώρα, φαίνεται πως ακόμα υφέρπουν με κάποιον τρόπο και επηρεάζουν την σκέψη, την αντίληψη και εντέλει την νοοτροπία μιας ολόκληρης κοινωνίας. Έτσι, παρόλο που αναγνωρίζεται η ακαδημαϊκή μόρφωση των γυναικών, φαίνεται να μην ενθαρρύνεται ιδιαίτερα η μετέπειτα επαγγελματική τους εξέλιξη στον τομέα των επιστημών. Είναι ίσως ενδιαφέρον να κάνουμε τον εξής συλλογισμό: αν υποθέσουμε ότι πάσχετε από κάποια σοβαρή ασθένεια και χρειάζεται να κάνετε μια επέμβαση που μπορεί να σας κοστίσει τη ζωή, θα λαμβάνατε υπόψιν το φύλο του γιατρού που επρόκειτο να εκτελέσει την επέμβαση; Και εάν είχατε να επιλέξετε μεταξύ ενός άντρα και μιας γυναίκας γιατρού με τις ίδιες ακριβώς σπουδές και προσόντα, θα έπαιζε ρόλο το φύλο του γιατρού ως κριτήριο για την επιλογή σας;  

Γυναίκες Επιστήμονες

Ωστόσο, είναι πολλές οι γυναίκες που σε αντίθεση με όλα τα στερεότυπα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, κατάφεραν να διαπρέψουν στον χώρο της επιστήμης. Από την Marie Curie, το 1903, μέχρι την Dr. Andrea M. Ghez,η οποία κέρδισε το Νόμπελ Φυσικής το 2020, οι γυναίκες επιστήμονες αποδεικνύουν συνεχώς πως μπορούν να καταφέρουν αξιοθαύμαστα πράγματα στον τομέα της επιστήμης. Αξίζει λοιπόν να αναρωτηθούμε τι θα γινόταν εάν δίνονταν ίσες ευκαιρίες στα δυο φύλα, προκειμένου να αναπτύξουν το ταλέντο τους και να αξιοποιήσουν τις γνώσεις τους χωρίς περιορισμούς και διακρίσεις. Ίσως, τότε, να είχαν τιμηθεί και αναγνωριστεί  περισσότερες γυναίκες επιστήμονες, καθώς από την καθιέρωση του θεσμού των βραβείων Νόμπελ το 1895, λιγότερες από 60 γυναίκες επιστήμονες έχουν τιμηθεί για το έργο και την προσφορά τους.

Η «Διεθνής Ημέρα Γυναικών και Κοριτσιών στην Επιστήμη», λοιπόν, αποτελεί μια μέρα υπενθύμισης προς όλη την ανθρωπότητα ότι η Επιστήμη έχει ανάγκη την γυναικεία παρουσία και προσφορά. Η κοινωνία θα πρέπει να συνεχίσει την προσπάθεια μείωσης των στερεοτύπων και της ανισότητας, ενθαρρύνοντας τις γυναίκες και τα νεαρά κορίτσια να πιστέψουν στον εαυτό τους και να ασχοληθούν με τους τομείς της επιστήμης και της τεχνολογίας, παρέχοντάς τους την απαραίτητη υποστήριξη.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – ΠΗΓΕΣ

 

 

11 Φεβρουαρίου 2023