Απο την Έλενα Καλαμπαλίκη, Ψυχολόγος – Εθελόντρια της FairLife L.C.C.  

Οι ασθενείς που νοσούν από τον καρκίνο του πνεύμονα έρχονται αντιμέτωποι με διάφορα σωματικά συμπτώματα όπως είναι η δύσπνοια, ο βήχας, η κόπωση και ο πόνος, καθώς και με ψυχολογικά συμπτώματα όπως είναι τα αυξημένα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης. Πέρα από την βασική θεραπευτική παρέμβαση που περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή και χημειοθεραπείες, έρευνες δείχνουν πως η σωματική άσκηση μπορεί να συμβάλει θετικά στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με την αντίληψη ότι τα άτομα που πάσχουν από καρκίνο του πνεύμονα πρέπει να αποφεύγουν την άσκηση.

Τα οφέλη της σωματικής άσκησης

Σύμφωνα με έρευνες, η σωματική δραστηριότητα και η άσκηση αποτελούν μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις που μπορούν να βελτιώσουν την κόπωση, την καρδιοαναπνευστική ικανότητα, την λειτουργία των πνευμόνων, τη μυϊκή δύναμη αλλά και την ψυχολογική κατάσταση των ασθενών και την ευρύτερη ποιότητα ζωής τους. Βέβαια, είναι σημαντικό να λαμβάνονται υπόψη οι διάφορες ιδιαίτερες ανάγκες του εκάστοτε ασθενούς, προκειμένου να ακολουθήσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα άσκησης. Το πρόγραμμα μπορεί να περιλαμβάνει μια σειρά από ασκήσεις όπως είναι οι διατάσεις (stretching), η ήπια αερόβια άσκηση, η μυϊκή ενδυνάμωση, καθώς και η καθοδήγηση της αναπνοής και ο έλεγχος του διαφράγματος. Επιπλέον, η άσκηση μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των παρενεργειών της χειρουργικής επέμβασης και των θεραπειών, που μπορεί να οδηγήσουν στην εμφάνιση άλλων προβλημάτων υγείας. Επομένως, οι ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα μπορούν να επωφεληθούν από τη σωματική άσκηση ανταποκρινόμενοι καλύτερα στη θεραπεία και αναρρώνοντας γρηγορότερα από τις χειρουργικές επεμβάσεις και τις χημειοθεραπείες.

Τα οφέλη στην ψυχική υγεία

Είναι γνωστό πως η άσκηση συμβάλει τόσο στην σωματική, όσο και στην ψυχική υγεία των ανθρώπων. Σύμφωνα με έρευνες, τα άτομα που ασκούνται συστηματικά παρουσιάζουν μειωμένα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης συγκριτικά με τα άτομα που δεν αθλούνται. Η ίδια θετική επίδραση της άσκησης παρατηρείται και στα άτομα που νοσούν από καρκίνο του πνεύμονα. Εκτός, λοιπόν,  από τα σωματικά οφέλη, οι ασθενείς που ασκούνται αναφέρουν επίσης βελτιωμένη ψυχική και συναισθηματική ευεξία και μετά τη θεραπεία βιώνουν λιγότερο άγχος. Οι ασθενείς που ασκούνται κατά τη διάρκεια της θεραπείας, καθώς και εκείνοι που άρχισαν να ασκούνται μετά, αναφέρουν αύξηση στην ποιότητα ζωής τους. Γίνεται σαφές ότι η σωματική άσκηση μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του στρες και των καταθλιπτικών συμπτωμάτων, να ενδυναμώσει την ενέργεια, να αλλάξει τη διάθεση, να βελτιώσει την ποιότητα του ύπνου αλλά και να αυξήσει την όρεξη. Επιπλέον, οι φροντιστές των ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα επηρεάζονται συναισθηματικά σε μεγάλο βαθμό από τη νόσο, καθώς το άτομο που νοσεί είναι αρκετά κοντινό και αγαπημένο τους. Η καθημερινότητά τους είναι αρκετά πιεστική, με αποτέλεσμα να έχουν αυξημένο άγχος και παράλληλα υπάρχει ο κίνδυνος εμφάνισης καταθλιπτικών συμπτωμάτων. Η σωματική άσκηση θα μπορούσε να βοηθήσει τους φροντιστές και να λειτουργήσει ευεργετικά, ως μια ευκαιρία αποφόρτισης και αναζωογόνησης.

Ένα πρόγραμμα άσκησης μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των σωματικών και συναισθηματικών επιπτώσεων του καρκίνου του πνεύμονα. Οι επαγγελματίες υγείας θα ήταν καλό να εξετάσουν το ενδεχόμενο να προτείνουν παρεμβάσεις φυσικής δραστηριότητας ως συμπληρωματική βοήθεια στη βασική θεραπεία του καρκίνου του πνεύμονα. Επιπλέον, η εφαρμογή ενός προεγχειρητικού προγράμματος  άσκησης πριν από τη θεραπευτική χειρουργική επέμβαση πνεύμονα θα πρέπει επίσης να εξεταστεί, καθώς υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να βελτιώσει τα αποτελέσματα. Η σκέψη της άσκησης μπορεί να φαίνεται δύσκολο εγχείρημα στα άτομα που πάσχουν από καρκίνο του πνεύμονα, ωστόσο ένα καλά σχεδιασμένο πρόγραμμα άσκησης μπορεί να βοηθήσει τα άτομα να αισθάνονται καλύτερα σωματικά και ψυχικά.

Η σωματική δραστηριότητα φαίνεται να βελτιώνει την ποιότητα ζωής, είναι λοιπόν σημαντικό να προάγεται σε επίπεδο πρόληψης και να υιοθετείται από όλους ως τρόπος ζωής.

Μάρτιος, 2023

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – ΠΗΓΕΣ

• Brett C. Bade, MD, D. David Thomas, MS, JoAnn B. Scott, BA, and Gerard A. Silvestri, MD, MS. (2015). Increasing Physical Activity and Exercise in Lung Cancer Reviewing Safety, Benefits, and Application. Journal of Thoracic Oncology. https://doi.org/10.1097/JTO.0000000000000536
• Micheals C. (2016). The importance of exercise in lung cancer treatment. Translational Lung Cancer Research. https://doi.org/10.21037%2Ftlcr.2016.03.02
• Avancini A, Sartori G, Gkountakos A, Casali M, Trestini I, Tregnago D, Bria E, Jones L, Milella M,Lanza M, Pilotto S. (2019). Physical Activity and Exercise in Lung Cancer Care: Will Promises Be Fulfilled? The Oncologist.