Μιλάμε Ανοιχτά

Το 2013 διαγνώστηκα με καρκίνο του πνεύμονα. Μέχρι εκείνη τη στιγμή ήμουν απόλυτα υγιής. Στην οικογένεια, πάντα έλεγαν “πολύ γερό παιδί η Ιωάννα”.  Ξαφνικά, ήρθε και με συνάντησε ο “αυτοκράτωρ των ασθενειών“, όπως τον αποκαλούμε. Ευτυχώς, έτσι τον αντιμετώπισα κι εγώ, σαν αυτοκράτορα. Μεγάλο το σοκ. Όμως τίποτα δεν έρχεται μόνο του. Πάντα συμμετέχουμε κι εμείς στην καλή ή κακή  πορεία της υγείας μας, έστω και άθελά μας.

Αυτός είναι και ο λόγος που θα μοιραστώ την ιστορία μου, μαζί σας. Κάποια λάθη που έκανα. Κάποια χαρακτηριστικά για την αναγνώριση της νόσου. Βέβαια, κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός, εγώ απλά παραθέτω το δικό μου βίωμα. Αν βρείτε ομοιότητες, μια ακτινογραφία ή μία  αξονική που εγώ άργησα πολύ να κάνω, θα είναι πράγματι σημαντικό.

Λάθος πρώτο, για κάποιο χρονικό διάστημα πριν τη διάγνωση, για κάποια λίγα χρόνια, ζούσα κάτω από μεγάλη πίεση και αρκετό άγχος από διάφορα σοβαρά προβλήματα. Σαν άνθρωπος “μεγάλων αντοχών”, είχα ξεχάσει ότι έπρεπε να πατήσω το φρένο.

Λάθος δεύτερο, έχοντας ήδη καπνίσει στη ζωή μου το μισό Αγρίνιο, που λέει ο λόγος, συνέχιζα στον ίδιο ρυθμό. Γυμναζόμουν αρκετά, υπήρχε ωστόσο ένας ήπιος, συνεχόμενος βήχας, ένα βράσιμο στο στήθος. Όμως, μιας και δεν έκανα καμία άλλη κατάχρηση, ούτε ποτό, ούτε ξενύχτια, δεν πίστευα ότι μόνο του το τσιγάρο μπορεί να με βλάψει. Τι αφέλεια, τι έπαρση!  Ήμουν ήδη κάπου τριάντα χρόνια καπνίστρια.

Λάθος τρίτο. Στις παρακλήσεις του γιατρού και της μαμάς για μια ακτινογραφία, άλλαζα την κουβέντα και εξαφανιζόμουν. Ήξερα πολύ καλά ότι ένας καπνιστής πρέπει να κάνει κάποιες εξετάσεις κάθε χρόνο, αλλά το απέφευγα επιμελώς, γιατί πολύ απλά φοβόμουν. Ήμουν παιδί χρόνιων καπνιστών. Η μαμά και ο μπαμπάς μαζί θα πρέπει να κάπνιζαν πάνω από έναν αιώνα, έκαναν όμως αραιά και που κάποιες ακτινογραφίες. Κανένας τους δεν έπαθε καρκίνο. Μπορεί να ήταν απλά τυχεροί, ή ίσως έπαιξε ρόλο η καλύτερη ατμόσφαιρα και διατροφή που είχε η γενιά τους, για κάποια χρόνια.

Α, μιας και είπαμε τη λέξη διατροφή, να το λάθος νούμερο τέσσερα. Ποτέ δεν μου άρεσαν πολύ οι σαλάτες και τα φρούτα. Έτρωγα λίγα βέβαια, αλλά τόσο όσο. Δεν είχα επίσης κάποια ιδιαίτερη αδυναμία στη φύση. Λίγες διακοπές για μπάνιο. Μέχρι εκεί. Μου άρεσε πολύ η πόλη, ίσως γιατί μεγάλωσα στο κέντρο, μέσα στην κίνηση και το καυσαέριο.

Λάθος πέμπτο. Χωρίς να έχω κάνει αυτή την ακτινογραφία που θα με είχε γλυτώσει από πολλά, κυκλοφορούσα με το βήχα, με απανωτές ιώσεις και δέκατα. Ένοιωθα εξαντλημένη και πήρα ένα ατμοτσιγάρο, το οποίο, όμως, κάπνιζα ακατάπαυστα. Και ήρθε η κορύφωση. Φύγαμε για ένα ταξίδι στο Λονδίνο. Για ένα συνέδριο του άντρα μου. Είχα δέκατα, αλλά ούτε σκέψη να χάσω το ταξίδι. Γύριζα όλη την ημέρα στο κρύο και πήγαινα να δω αγαπημένες θεατρικές παραστάσεις. Ο κρύος θεός του Λονδίνου μου ανέβασε τον πυρετό, το βήχα και μου έκανε δώρο μια πνευμονία.

Δώρο ήταν πραγματικά, γιατί τότε ήταν που υποχρεώθηκα και έκανα μία ακτινογραφία, γυρίζοντας στην Αθήνα. Νοσηλεύτηκα για 15 ημέρες, αφού το υγρό δεν υποχωρούσε. Μία εξαιρετική γιατρός πνευμονολόγος υποπτεύθηκε ότι κάτι συμβαίνει. Κάτι  που δεν φαινόταν στην αξονική. Έκανε βιοψία. Με την επιστροφή μου στο σπίτι, ήρθαν τα αποτελέσματα και εδώ αρχίζει ο αγώνας της επιβίωσης.

Όχι του ηρωισμού αλλά της επιβίωσης, γιατί στην ουσία, πρόκειται για μονόδρομο. Εδώ όμως σταματάνε τα λάθη.

Αρχίζω να κάνω το σωστό. Το οποίο θέλω να μοιραστώ μαζί σας. Με όλους εσάς, που βρίσκεστε στην αποθεραπεία.

Για να πω την αλήθεια, το πρώτο σωστό το έκανε ο αδερφός μου, που μου πρότεινε μια φίλη του, ογκολόγο. Η γιατρός αυτή, δικαίως κέρδισε αμέσως την εμπιστοσύνη μου και έτσι, αφέθηκα να με οδηγήσει. Δεν άνοιξα το κομπιούτερ, δεν έμαθα καν τι σήμαινε το στάδιο τρία που μου είπαν. Έκανα απλά το δεύτερο σωστό. Κι  αυτό ήταν η πλήρης συνεργασία και υπακοή στους γιατρούς που εμπιστευόμουν. Στην επιστήμη. Έπρεπε να χειρουργηθώ και χειρουργήθηκα. Ξύπνησα ζωντανή! Ευχαρίστησα τον Θεό και ένοιωσα την ύψιστη ταπεινότητα του ανθρώπου που φτάνει στο σημείο να διεκδικεί απλά και μόνο την παράταση της ζωής του. Τη δεύτερη μέρα μετά το χειρουργείο, πήρα από τη τσάντα μου κάποια καλλυντικά και έβαλα λίγο χρώμα στο χλωμό πρόσωπό μου, άλλαξα ρούχα και παρά τον μεγάλο πόνο, ντυμένη και φτιαγμένη, περπάτησα αυτά τα οδυνηρά 20 μέτρα μέχρι το διάδρομο. Η ψυχή μου είχε γλυκάνει, όλα γύρω μου φαινόντουσαν φρέσκα και ωραία. Τα χρώματα έντονα ζωντανά, οι άνθρωποι γύρω μου πανέμορφοι. Παρά τον πόνο μου.

Αυτό ήταν το τρίτο σωστό. Ήθελα να ανήκω εδώ, στην ζωή που είναι τόσο όμορφη ακόμα και μέσα στην αρρώστια. Μια επιθυμία που ξεχείλιζε και πλημμύριζε όλο μου το είναι. Ακολούθησαν κι  άλλες δύσκολες μέρες. Μία δεύτερη εγχείρηση, γιατί έσπασαν τα εσωτερικά ράμματα, προκαλώντας πολύ πόνο. Οι προληπτικές χημειοθεραπείες που με έστελναν στην ανυπαρξία, την αδυναμία, τους εμετούς. Ποτέ δεν αγανάκτησα. Ήξερα ότι πρέπει να γίνουν. Έγινα θηρίο υπομονής. Ο χρόνιος εχθρός ,το τσιγάρο, δεν υπήρχε πια και ο οργανισμός είχε δυναμώσει, ακόμα και το δέρμα μου ήταν λαμπερό, καθαρό.  Αργότερα, όταν έκανα ανοσοθεραπείες για κάποιους αδένες που δοκίμασαν να κάνουν πάρτι Ca, ευχαρίστησα το Θεό που βρέθηκε ένα φάρμακο που δεν είναι επώδυνο, ούτε καταστροφικό. Περπατούσα κάθε μέρα, έτρωγα υγιεινά και έκανα ότι μου είπαν οι γιατροί, για να επαναφέρω τον οργανισμό από την ταλαιπωρία.

Τελικά, ο καρκίνος είναι μια αρρώστια και κάθε χρόνο αντιμετωπίζεται όλο και καλύτερα.

Αφού τελείωσαν όλα αυτά και ήμουν καλά, σύμφωνα με την επιστήμη, έπρεπε να επιστρέψω στην κανονική ζωή. Σε όλη τη διάρκεια της θεραπείας, λίγοι άνθρωποι ήξεραν τι έχω. Όχι από μυστικοπάθεια. Απλά χρειαζόμουν τις δυνάμεις μου μόνο για μένα. Όταν πλέον ήμουν καλά, το είπα ανοικτά, γιατί πιστεύω ότι πρέπει να το λέμε, πρέπει να συζητάμε, πρέπει να μοιραζόμαστε. 

Είμαστε άνθρωποι και σαν άνθρωποι, είμαστε ευάλωτοι αλλά και δυνατοί.

Επιστρέφοντας στην δική μου καθημερινότητα, προσπάθησα πάλι να κάνω κάποια σωστά και δίκαια πράγματα για μένα. Παρόλο που τα προβλήματα ήταν ακόμα εκεί (ανάπηρη μητέρα κλπ) και χρειάζονταν την παρουσία και συμπαράστασή μου, προσφερόμουν με την ίδια συνέπεια αλλά χωρίς το προηγούμενο άγχος. Αποφάσισα ότι δεν θέλω να ζω μέσα στο φόβο και επανήλθα πλήρως στη δουλειά μου, που τόσο αγαπώ. Αυτό ήταν καθοριστικό. Κάποιοι μου είπαν να μην κοινοποιήσω στον επαγγελματικό μου χώρο την περιπέτεια μου, γιατί ποιός ξέρει…. Δεν φοβήθηκα. Το είπα. Από τους ανθρώπους του θεάτρου, βίωσα την αλληλεγγύη, την εμπιστοσύνη και την αγάπη τους. Αυτό είναι το ελληνικό θέατρο και όχι η παραμορφωμένη εικόνα που δημιουργείται από λίγους. Έκανα πολλούς σημαντικούς ρόλους μετά την ασθένεια, ταξίδεψα, χάρηκα κάθε στιγμή και νοιώθω σαν όλα αυτά να είναι πολύ μακριά. Βέβαια, η παρακολούθηση είναι άγρυπνη γιατί “αυτοκράτωρ” είναι και  ποτέ δεν ξέρεις! Θέλω να ευχαριστήσω αυτούς τους μεγάλους ανθρώπους και επιστήμονες που στάθηκαν δίπλα μου, με το όνομά τους.

Την ογκολόγο μου, Ελένη Χατζηχρήστου την οποία ευγνωμονώ γιατί από την αρχή πήρε τις σωστές αποφάσεις σε κάθε βήμα, την ογκολόγο μου Αριστέα Μoλφέτα, που γνώρισα αργότερα και επίσης με παρακολουθεί και με εξετάζει, την πνευμονολόγο Καφέ Ελένη, την πνευμονολόγο Λία Γκιζοπούλου, που με παρακολουθεί μέχρι σήμερα, τον ογκολόγο Δημήτρη Μπαφαλούκο και την ομάδα του και τον χειρουργό, Ματθαίο Δουζίνα που δεν είναι πια ανάμεσά μας. Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον αδερφό μου, τον ορθοδοντικό Κώστα Γκαβάκο και τον αγαπημένο μου σύζυγο  Άλεκ Μάλλυ, που στάθηκαν δίπλα μου σε όλη αυτήν την περιπέτεια.