Πώς θα ανταποκριθείτε αποτελεσματικά ως φροντιστής
Για πολλούς ασθενείς που ζουν με καρκίνο του πνεύμονα, κάθε μέρα είναι μια νέα πρόκληση. Το ίδιο μπορεί να ισχύει και για τους ανθρώπους που βρίσκονται στο πλευρό τους, έχοντας αναλάβει τη φροντίδα τους. Ο ρόλος του φροντιστή είναι πολύτιμος. Συχνά, ο κύριος φροντιστής είναι ο/η σύζυγος, σύντροφος ή άλλο μέλος της οικογένειας. Ανάλογα με την πορεία του καρκίνου και τις ανάγκες του ασθενή, καλείται να παρέχει καθημερινή πρακτική βοήθεια αλλά και συναισθηματική υποστήριξη. Θα πρέπει όμως να γνωρίζουμε πως η παροχή φροντίδας μπορεί να επιδράσει αρνητικά στην υγεία των φροντιστών, χωρίς ωστόσο να ξεχνάμε τα θετικά αποτελέσματα και την ηθική ανταμοιβή που μπορεί έχει αυτός ο ρόλος.
Παρακάτω, μπορείτε να διαβάσετε κάποιες συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να φροντίσετε αποτελεσματικά το αγαπημένο σας πρόσωπο, παραμένοντας αισιόδοξοι και ψυχικά υγιείς.
- Ενημερωθείτε σωστά για τον καρκίνο του πνεύμονα καθώς και για τον τύπο και το στάδιο που αφορά στον ασθενή σας. Μαθαίνοντας περισσότερα για τον καρκίνο, αποκτάτε μια εικόνα σχετικά με τα συμπτώματα, τις παρενέργειες κάθε θεραπείας και την πρόγνωση. Είναι επίσης χρήσιμο να κρατάτε ένα αρχείο με τις δοσολογίες των φαρμάκων, τα ιατρικά ραντεβού και τα αποτελέσματα των εξετάσεων. Να θυμάστε πως οι θεράποντες ιατροί και οι σύλλογοι ασθενών βρίσκονται δίπλα στους ασθενείς αλλά και στους φροντιστές τους. Μπορείτε έτσι να πάρετε την απαιτούμενη βοήθεια για να την προσφέρετε κι εσείς με τη σειρά σας στους αγαπημένους σας.
- Σημειώστε τις καθημερινές υποχρεώσεις φροντίδας του ασθενή σας και σκεφτείτε να μοιραστείτε τα καθήκοντα με άλλους συγγενείς, φίλους ή επαγγελματίες. Ιδανικά, μπορείτε να δημιουργήσετε χρονοδιαγράμματα σύμφωνα με το ποιος είναι διαθέσιμος και πότε και να βεβαιωθείτε πως όλοι θα έχουν τον προσωπικό τους χρόνο, χωρίς να νιώθουν ενοχές. Θα πρέπει να γνωρίζετε πως ο καταμερισμός των ευθυνών μπορεί να συμβάλλει πολύ θετικά στη διαχείριση της φροντίδας των αγαπημένων σας, καθώς και στη διατήρηση της ψυχικής και σωματικής σας υγείας. Άλλωστε, η φροντίδα είναι μια ομαδική προσπάθεια της οικογένειας, των φίλων, της ιατρικής και νοσηλευτικής ομάδας και, φυσικά, του ίδιου του ασθενή. Καλό είναι κάθε μέλος αυτής της ομάδας να εκφράζει τις ανησυχίες, τις απόψεις και τα συναισθήματά του. Όλοι έχουν ένα κοινό στόχο και ο καθένας προσφέρει τη βοήθεια του ανάλογα με τη θέση του, τις δεξιότητες και τα όριά του.
- Συμβουλευτείτε την επιστημονική και ιατρική ομάδα σχετικά με τη σωματική φροντίδα του ασθενή σας. Μπορείτε ακόμα να παρακολουθήσετε βίντεο υγειονομικής περίθαλψης, να διαβάσετε σχετικά βιβλία ή, αν είναι δυνατόν, να προσλάβετε επαγγελματική βοήθεια. Η καθαριότητα και η περιποίηση είναι βασική προϋπόθεση για τη σωματική και την ψυχική υγεία ενός ασθενή.
- Φροντίστε για τη συναισθηματική ισορροπία του ασθενή σας. Η διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα μπορεί να τον κάνει να αισθάνεται ότι χάνει τον έλεγχο της ζωής του. Βεβαιωθείτε πως έχει τον κεντρικό ρόλο σε όλες τις συζητήσεις, αν είναι δυνατόν. Είναι σημαντικό να τον βοηθήσετε να έχει μια αίσθηση ελέγχου, δίνοντας του τον απαραίτητο χώρο για να παίρνει αποφάσεις, πριν το κάνετε μόνοι σας. Εάν είναι δυνατόν, δοκιμάστε δραστηριότητες στις οποίες θα μπορεί να συμμετέχει ενεργά και που τον ευχαριστούν. Έτσι, θα διατηρήσει μια αίσθηση κανονικότητας και θα ξεφεύγει από τα στενά πλαίσια που του έχει επιβάλλει ο καρκίνος.
- Επικοινωνήστε με τον ασθενή σας. Μιλήστε ανοιχτά μαζί του σε στιγμές που είναι κατάλληλες και για τους δυο σας. Είναι πολύ σημαντικό να μπορείτε να ακούτε τις απόψεις και τα συναισθήματα του με προσοχή και υπομονή. Και μην διστάζετε να μοιράζεστε μαζί του τα δικά σας. Αυτό θα δημιουργήσει ένα δεσμό εμπιστοσύνης, που θα βοηθήσει στην ομαλή συνεργασία μεταξύ σας.
- Σεβαστείτε τα όρια σας. Μάθετε τις δυνάμεις σας, αλλά αναγνωρίστε και τις αδυναμίες σας ως φροντιστής. Όταν γνωρίζετε τα όριά σας, ξέρετε πότε χρειάζεστε ένα διάλειμμα ή πότε να ζητήσετε βοήθεια. Είναι σημαντικό τόσο για εσάς όσο και για τον ασθενή σας να μην εξαντλήστε.
- Αποδεχτείτε τις ιδιαιτερότητες που μπορεί να παρουσιάζει ένας ασθενής με σοβαρή νόσο. Όλες οι μέρες δεν θα είναι ίδιες και θα υπάρχουν στιγμές που ο άνθρωπός σας δεν θα είναι σε θέση να εκτιμήσει τη φροντίδα που του προσφέρετε. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε παρενέργειες της θεραπείας ή και σε δυνατά παυσίπονα. Θα χρειαστεί να έχετε υπομονή και κατανόηση, για να αντιμετωπίσετε τυχόν απογοήτευση.
- Μιλήστε με συμβούλους, κοινωνικούς λειτουργούς και επαγγελματίες ψυχικής υγείας για να διαχειριστείτε σωστά τις προκλήσεις του ρόλου σας ως φροντιστής. Αναζητήστε εθελοντικές οργανώσεις και φορείς στην περιοχή σας, προγράμματα ή και διαδικτυακές κοινότητες που υποστηρίζουν παροχές φροντίδας σε ασθενείς αλλά και τις ανάγκες των φροντιστών. Μη διστάσετε να ζητήσετε πληροφορίες και οποιαδήποτε μορφή βοήθειας, αν το χρειάζεστε.
- Προετοιμαστείτε κατάλληλα, σε περίπτωση που χρειαστεί να αναλάβετε επιπλέον καθήκοντα, όπως συνεργασία με την επιστημονική ομάδα, διαχείριση οικονομικών θεμάτων ή λειτουργία ως πληρεξούσιος, λόγω φυσικής αδυναμίας του ασθενή σας. Δώστε στους γιατρούς κάθε νέα πληροφορία για να πάρουν τις κατάλληλες αποφάσεις. Συζητήστε με τους αγαπημένους σας για τα οικονομικά ζητήματα που προκύπτουν, καθώς η φροντίδα λόγω καρκίνου μπορεί να είναι δαπανηρή τόσο για τον ασθενή όσο και για τον φροντιστή. Επικοινωνήστε τις επιθυμίες του ασθενή για τη θεραπεία ως νόμιμος εκπρόσωπός του, εάν εκείνος δεν είναι σε θέση να το κάνει. Είναι πάντως σημαντικό να βοηθήσετε το αγαπημένο σας πρόσωπο να προγραμματίσει έγκαιρα την ιατρική του περίθαλψη.
Ο ρόλος του φροντιστή είναι εξαιρετικά σημαντικός αλλά ιδιαίτερα απαιτητικός. Στην προσπάθειά μας να σταθούμε πλάι στον ασθενή μας με καρκίνο, συχνά στρέφουμε όλη μας την ενέργεια στη φροντίδα του, κινδυνεύοντας να εξουθενωθούμε σωματικά και ψυχικά. Ο σωστός προγραμματισμός, τα όρια και η θετική στάση μας βοηθούν να ανταπεξέλθουμε αποτελεσματικά στις προκλήσεις. Πολύτιμη είναι η καθοδήγηση και η ψυχολογική υποστήριξη των φροντιστών από ειδικούς επαγγελματίες, εκπαιδευμένους στη φροντίδα των ασθενών που πάσχουν από σοβαρή νόσο. Στην προσπάθεια αυτή, κανείς δεν πρέπει να είναι μόνος.
Πηγές:
Coping With Cancer | Cancer.Net
Feelings and Cancer – National Cancer Institute